Mutfakta aşçıların değerlendirerek yeni ürünler ortaya koydukları bayat ekmek, tekstil ürünü olmaya hazırlanıyor. Borås Üniversitesi‘nde bu alanda çalışmalar yapan bir bilim insanı başarılı sonuçlar elde ettiğini açıkladı. Araştırma biyoreaktörlerde ekmek artıkları üzerinde filamentli mantar yetiştirmeyi ve daha sonra iki farklı işlemde iplik ve nonwoven tekstiller üretmeyi kapsıyor. Filamentler, protein formunda gıda olarak kullanılabiliyor.
İplik Yapmayı Başardılar
Projeye katılan bilim insanı ve Borås Üniversitesi’nde Kaynakların Geri Dönüşümü alanında kıdemli öğretim görevlisi Akram Zamani, “Marketlerdeki yiyecek artıklarının çoğunun ekmekten kaynaklandığını gördük. Bu yüzden onu nasıl yeni bir ürüne dönüştürebileceğimizi araştırmak istedik” dedi. Araştırmada, filamentli mantarlar biyoreaktörlerde ekmek atıkları üzerinde yetiştirilecek. Daha sonra iplik oluşturmak ve nonwoven tekstil ürünleri üretmek için iki farklı işlemde kullanılacak. Zamani, “Ekmek bir mantar biyokütlesi haline geldiğinde sırayla gıda veya hayvan yemi olarak kullanılabilecek proteini çıkardık. Mantarlardan kalan hücre duvarı liflerinin bir kısmını ipliğe çevirmek ve bir kısmını da nonwoven kumaşlar üretmek için kullanıyoruz. Yetiştirme işleminin büyük bir bölümünü tamamladık ve işe yaradı. Şimdi iplik oluşturmak için yaş eğirme işlemi üzerinde çalışıyoruz. İpliğin özelliklerini geliştirmek için farklı yöntemler test ediyoruz” diye konuştu.
Birçok Alanda Kullanılabilir
Mantarın giyim eşyası, tıbbi uygulamalar, mobilya tekstilleri için dönüştürülebileceği ve kullanılabileceği umut ediliyor. İlk iki yıl boyunca, üçüncü ve dördüncü yıllarda ölçeklendirilmek için ürün daha küçük bir oranda yapılacak. Bu konuda daha önceden yapılmış bir araştırma yok. Bu nedenle bizi nelerin bekleyeceğini bilmek zor diyen Zamani, “Ekmeği yerli bir marketten alıyoruz ve ihtiyaç duyduğumuz kadarını toplayabiliyoruz. Bu da bize farklı şeyleri test etme ve iyi bir ürün olmasını sağlama fırsatı veriyor” ifadelerini kullandı. Borås Üniversitesi’ndeki kaynak geri kazanımı ve tekstil teknolojisindeki araştırmacılara ek olarak KTH, RISE Innventia ve Sahlgrenska Üniversitesi Hastanesi de projeye dâhil edildi. Dört yıldan fazla bir süredir devam eden proje Vinnova tarafından finanse ediliyor.
