Uluslararası Pamuk Danışma Komitesi’nin (ICAC)’ın yayınladığı son rapora göre, uluslararası piyasalarda 2009 yılından bu yana en düşük seviyede olan pamuğun fiyatı, piyasada dengesizliklere yol açtı. Raporda, uluslararası piyasalarda 2015 sezonunda pamuk fiyatlarındaki düşüşün kalıcı olması halinde kuzey yarımkürede üretimin azalmasına sebep olacağı belirtiliyor. Pamuk fiyatlarındaki bu düşüşün kalıcı olabileceğinin belirtildiği raporda, ABD’de mart vadeli pamuğun fiyatı 62.30-65.0 pound/ sent aralığında işlem gördüğü ve ICAC Cotlook A Endeksi ile ölçülen sezon içindeki ortalama fiyat beklentisini 68 sente çektiği ifade edildi. Vadeli işlemlere göre daha primli seyreden bu endekste pamuk fiyatı şu sıralara 67 sent civarında olduğun da belirtilen rapora göre, son altı yılın en düşük seviyesinde olan fiyatlar pamuk üretiminin cazibesini azaltacağı tahmin ediliyor.
Yüzde 6 Düşüş Olacak
Dünyada pamuk yetiştirilen alanın büyüklüğünün 2015/16 döneminde yüzde 6 azalarak 31.6 milyon hektara gerileyeceği öngörüsünün olduğu raporda, dünyada ortalama üretimin 777 kg/hektar olduğu düşünüldüğünde, dünya genelinde üretimin yüzde 6 düşüşle 24.6 milyon tona ineceği hesaplanıyor. Bu pamuk üretim hacminin 2009/10 sezonundan bu yana en düşük seviyeye gerileyeceği anlamına geliyor.
Polyester Fiyatları Dengeleyecek
Diğer yandan küresel tüketim yüzde 2 artarak 24.7 milyon tona yükseleceğinin ifade edildiği raporda, bu durumun, 2015/16 yıllarında son beş sezonda ilk kez tüketimin üretimi geçmesi anlamına geldiği de belirtiliyor. Ancak polyester fiyatlarındaki düşüş nedeniyle, tüketimdeki artışa rağmen pamuğun fiyatında önemli bir artış meydana gelmesi beklenmiyor. Dünya pamuk ticaretinin ise, özellikle ithalata bağımlı ülkelerin tüketimdeki artışla birlikte yüzde 4 büyüyeceği öngörülüyor. Ancak tüketim, üretimin önüne geçse de, bunun oldukça büyük boyutlardaki küresel pamuk stokunda sadece bir çentik olacağı yorumu yapılıyor. Komite, 2014/2015 sonunda Çin dışındaki stokun büyüklüğünün 9 milyon tonla 2004/05 sezonu dışında son 30 yılın en büyük rakamına ulaşacağı tahmini yapıyor.
En Sert Düşüş Çin’de Olacak
Raporda, pamuk üretiminde en büyük düşüş gösterecek ülkelerin başında Çin geliyor. Çin’in üretiminin 700 bin ton azalarak 5.7 milyon tona inerek, 26.2 milyon balyaya gerileyeceği tahmin ediliyor. Böylelikle Çin’in üretimi son 12 yılın en düşük seviyesine inecek. ICAC’a göre ülkede pamuk üretimi yapılan alanının büyüklüğünün yüzde 10 azalarak 3.8 milyon hektara gerileyecek. Komite’nin tahminleri Çin’in pamuk fiyatında yüzde 60 düşüşe yol açan sübvansiyon reformlarının ardından geldi. Çin’de stokların satışı nedeniyle ithalatta da gerileme yaşanıyor. Çin’in pamuk ithalatı ocakta yıl bazında yüzde 45 azaldı. Çin Pamuk Birliği tarafından açıklanan verilere göre, pamuk ithalatı ocakta161 bin 200 ton oldu. 2014-15 sezonunun ilk beş ayında yüzde 49 düşüşle 722 bin 600 ton pamuk ithalatı gerçekleşti. Çin’in, üretimin art arda ikinci sezon düşüyor olması nedeniyle en büyük üreticiler tablosunda Hindistan’ın arkasından ikinciliğe gerileyeceği tahmin ediliyor. Hindistan’ın üretiminin 300 bin ton azalarak 6.5 milyon tona düşecek olmasına karşın Çin’den daha büyük miktarda ürün alması bekleniyor. Bu arada dünyanın en büyük pamuk ithalatçısı ABD’de pamuk alanlarının yüzde 10 azalarak 3.6 milyon hektara ineceği ve ülkedeki çiftçilerin başka ürünlere yöneleceği de tahminler arasında. ICAC, ABD’de pamuk üretiminin yüzde 7 düşüşle 3.3 milyon ton, bir başka ifadeyle 15.2 milyon balya olacağı öngörüsünde bulundu. Aynı şekilde Brezilya’da 2014/15 sezonunda yüzde 10 düşüş ile 1.5 milyon ton ürün alınması bekleniyor.
ABD’de Pamuk Hasadı Gerileyecek
Ulusal Pamuk Konseyi’nin (NCC) son yaptırdığı ABD pamuk üreticileri ekim eğilimleri anketine göre, ABD’nin pamuk ekim alanı, bir öncesi sezona göre, yüzde 14,6 daha az olabilir. Ankete sonucuna göre ABD’nin pamuk ekim alanının 11 milyon hektardan 9,4 hektara gerilemesi söz konusu. 2015/16’da stoklardaki çok küçük düşüşe rağmen ABD stoklarının yüksek kalacağı tahmin edilirken, dünyanın en büyük ihracatçı ülkesinde pamuk mevcudiyetinin dünyanın dört bir yanındaki fiyatlara aşağı yönlü baskıyı devam ettirmesi beklenebilir. Ancak, son birkaç hasat yılında da söz konusu olduğu gibi, Batı Teksas’taki yağış durumu ve Çin ithalat talebinin hacmi ABD stoklarını daraltıp gevşetebilir. NCC, beklenen ekim alını eyalet bazlı verim ortalamalarını, terk oranlarını da dikkate alarak, 2015/16 ulusal hasadını 14,0 milyon balya olarak hesapladı. Çin’in ithalat kotasını gelecek yıl da sınırlayacağı varsayılırsa, ABD ihracatlarının bu yıl için yapılan tahmine yakın bir seviyede (10,7 milyon balya) sıkışması beklenebilir. Bu ay yapılan düşüşlere rağmen, ABD iplik endüstrisinde yeni yapılan yatırımlar oldu ve önümüzdeki hasat yılında ABD tüketiminin yatay veya daha yüksek gerçekleşmesi beklenebilir, muhtemelen 3,7 ve 4,0 milyon balya arasında. Dengeli ihracat ve hafifçe yüksek işletme tüketiminin birleşimi ABD arzından 2015/16’da muhtemel 14,5 milyon balyanın çekilmesi anlamına geliyor.
Türkiye, 54 bin Balya Pamuk Alacak
ABD Tarım Bakanlığı (USDA), 1 Ağustos’ta başlayan 2014/15 sezonunun 28 Ocak haftasında net pamuk ihracat bağlantılarının 441 bin 800 balya olduğunu açıkladı. Aynı dönemde gelecek sezon için net bağlantı tutarı ise bin 500 balya oldu. USDA’dan yapılan açıklamaya göre, Türkiye’ye 54 bin balya pamuk ihracat bağlantısı yapıldı. Çin ile 184 bin 500 balya, Vietnam ile 127 bin balya ve Tayvan ile 21 bin 200 balya bağlantı yapıldı. Buna göre Çin, Türkiye’den üç kattan daha fazla, Tayvan ise iki katından fazla sipariş verdiği görülüyor.
