Türkiye’nin tekstil makine ithalatı artarken Avrupalı makine üreticilerinin Türk pazarına satışları düşüyor.2020 yılı Türk tekstilcilerinin makine ithalatına ödedikleri para 1.5 milyar doları geçti.
Tekstil Makine İhracatı Düştü
Tekstil Makine üreticileri yıllık ihracata pandeminin şokunu yaşıyor. Tüik resmi verilerine (Türkiye İstatistik Kurumu) 2019 yılında 809.112.636 Dolar satış yapan üreticiler, 2020 yılında yüzde 17’luk düşüşle 671.721.221 Dolarda kaldı. 2020 yılında 137 milyon Doların üzerinde ihracat kaybı yaşayan sektörün imdadına iç piyasanın artan talepleri yetişti. 2019 yılında 800 Milyon doları aşan ihracat yapan makine üreticileri 2020 yılında ihracat başarılarını sürdürme hedefi ile yola çıkmışlardı. Pandemi ile birlik de kapanan sınırlar ve dış piyasalarda oluşan panik havası Tekstil makine üreticilerinin ihracat pazarını düşürdü. İç piyasada artan talep ve yeni yatırımlar ile birlikde tekstil makine ithalatı önemli bir artış yakaladı.
Tekstil Makine İthalatı %34 Arttı
Geçtiğimiz yıl Türk tekstil üreticileri yatırımlarına devam ettiler. Hem ihracatta tıkanan yerli üretcilerden makine alımlarını arttırdılar hemde tekstil makinesi ithalatı ile yeni yatırımlarını gerçekleştirdiler. Yeni yatırımlar nedeni ile tekstil makinesi ithalatı 2020 yılında %34 artarak 1.5 milyar doların üzerine çıktı. Pandemi şartlarında servis ve teslimatta yaşanan aksaklıklara rağmen bu denli bir artış ile makine ithalatına ilgi olması düşündürücü. Özellikle Türk üreticilerin en önemli ihraç kalemi olan boya ve terbiye makinelerin ihracının düşüş eğlimine girmesi ve aynı kalemde ithalatın çok ciddi oranda artması Tüik verilerinin içerisinde dikkat çeken en önemli noktalardan biri.
Dokuma Makinesi İthalatında Rekor Artış
GTİP’de Standart Uluslararası Ticaret Sınıflandırması ile numaralandırılan tekstil ve konfeksiyon sektörlerini ilgilendiren teknolojiler detaylı şekilde sıralanıyor. TÜİK verilerine göre, Türk tekstil makine üreticileri 2020 yılında ortalama yüzde 14’lik bir düşüş sergilerken, en çok ihracatın 554.008.374 Dolarla dokuma ipliklerin, mensucatın yıkanması, temizlenmesi, kurutulması, ütülenmesi, sarılması, katlanması vb. için kullanılan makineler üzerine olduğu görülüyor. Yine aynı kalemde geçen yılın aynı dönemine göre 95 milyon dolar civarında bir düşüş yaşandı. En çok ithalat rakamını ise 338 milyon dolar ile 8445 GTİP numarası ile sınıflandırılan lifleri hazırlayan, iplik üreten ve hazırlayan makineler oluşturuyor.
8444 Gtip Nolu Makinelerin İthalatı Düştü
GTİP’te 8444 numarası ile dokuma maddelerinde lif imal eden, dokuyan, kesen makinalar adı altında dokumaya müsait sentetik veya suni maddeleri çekme ve tekstüre edilmesi için kullanılan makineler yer alıyor. Bu makine kaleminin ihracatının 2020 yılında 741.244 Dolar olduğu görülüyor. 2019 yılında ise 2.139.753 Dolar olarak ortaya çıkıyor. 166.320.443 Dolar olan ithalatımız ise 92.053.264 Dolara gerilemiş durumda.
İplik Makinesi İthalatı %100 Arttı
Tekstil makineleri ihracatında GTİP numarası 8445 numarası ile tanımlanan lifleri hazırlayan, iplik üreten ve hazırlayan makinelerin ihracat rakamları da 2019 yılına göre 13 Milyon dolar gerilemiş gözüküyor. 2019 yılında 42.464.259 Dolar olan satış, 2020 yılında ise 29.809.139 Dolar olarak dikkat çekiyor. GTİP 8445 numarası ile tanımlanan iplik makinelerinin ithalatında ise 169.973.713 Dolar olan 2019 yılı verileri 2020 yılında döneminde yaklaşık %100 lük artışla 338.511.731 Dolara çıktı.
Dokuma Makinesi İthalatı %121 Arttı
Dokuma tezgahlarını kapsayan GTİP numarası 8446 olan ihracat kaleminde yer alan ürünler ise şöyle sıralanıyor; dokuma makineleri kumaş genişliği <30 cm, motorlu mekikli dokuma makineleri kumaş genişliği >30 cm. Bu makinelerin ihracat rakamları 2019 yılında toplam 25.863.123 Dolar iken, 2020 yılında 15.702.031 Dolar’a gerilemiş durumda. İthalat rakamlarında ise en dikkat çekici artış burada oldu. 2019 yılı 124.327.314 Dolar olan ithalatımız %121.26 artarak 275.082.206 Dolara çıktı
Örgü Makineleri İthalatında da Artış Yaşanıyor
GTİP listesinin 8447 numarasıyla belirtilen örgü tezgahları, gripür, tül, dantela, file imalatı için makine ve çeşitli cihazlar tekstil ihracat sektörünün bir başka kalemini oluşturuyor. Bu makinelerin ve cihazların içerdiği başlıklar ise; Oynak iğneli ev tipi yuvarlak örgü makineleri silindir çapı <165mm, oynak iğneli sanayi tipi yuvarlak örgü makineleri silindir çapı <165mm, oynak iğneli ev tipi yuvarlak örgü makineleri silindir çapı >165mm, ev tipi düz örgü makineleri, sanayi tipi düz örgü makineleri, ev tipi dikiş-trikotaj makineleri, sanayi tipi dikiş trikotaj makineleri, işleme makineleri, şerit ve kaytan yapan makineler, diğer tül, dantela makineleri, olarak sıralanıyor. Bu kalemlerin ihracat rakamları ise geçen yıl 18.679.069 Dolar iken bu seneki aynı dönemde 10.766.398 Dolar olarak gerçekleşti. 165.581.629 Dolar olan 2019 yılı ithalatımız 2020 yılında %50.1 lik artış ile 248.562.073 Dolara yükseldi.
Rapiyer ve Jakar Makinelerinde İthalat Aynı Seviyede
Listede 8448 numarasıyla rapiyerler ve jakarlar, jakarlarını azaltıcı, kopya edici, delici veya birleştirici makineler, dokumaya elverişli iplikleri eğirmeye mahsus makineler için yardımcı makineler, üretme memeleri, dokumaya elverişli lif hazırlayan makinelerin diğer aksam ve parçaları ve dokumaya elverişli lif hazırlayan makineler için iğlerin yer aldığı grupta da önemli bir düşüş söz konusu. Bu makinelerin ihracat rakamları Ocak-Aralık 2019 döneminde 31.392.609 Dolar olarak belirlenirken, 2020yılı aynı döneminde 26.585.078 Dolara düştüğü kayda geçti. Aynı ürünlerin İthalatında ise kayda değer bir düşüş görülmedi. 153.535.678 olan 2019 verileri %4 lük bir düşüşle 147.148.793 Dolara geriledi.
GTİP 8449 Numaralı Makinaların İthalatı da İhracatı da Azaldı
GTİP listesinde 8449 numarasıyla yer alan keçe, mensucat imal eden makinelerin aksam ve parçaları grubunda ise, ihracat kalemlerinin en düşük seviyede olduğu ifade ediliyor. Bu alanda 2019 Ocak-Aralık döneminde 2.661.227 Dolar, 2020’de ise 3.391.521 Dolar ihracat yapıldığı belirtiliyor. İhracatta ki düşüş eğilimi İthalat da da aynen devam etmiş gözüküyor. 132.025.358 Dolar olan 2019 yılı ithalat verileri 2020 de 95.388.869 Dolar olarak gerçekleşmiş durumda
Yıkama Makinelerinde Düşündürücü Veriler
Dokuma maddelerini yıkama, kurutma, ütüleme makine ve cihazları ürün çeşitleri ise GTİP 8451 numarası ile tanımlanıyor. Kuru temizleme makineleri, ev tipi kurutma makineleri, ütü makineleri ve persler, sanayide kullanılan yıkama makineleri, ağartma makineleri, boyama makineleri, apre ve finisaj makineleri, kuru temizleme makinelerin aksam ve parçaları, diğer mensucat makinelerinin aksam ve parçaları, mensucatı top halinde sarmaya mahsus makineler, kuru çamaşır kapları <10 kg, diğer kurutma makineleri kuru çamaşır kapları <10 kg, mensucatları şekilli kesmeye mahsus makineler, mensucatı açmaya, katlamaya, kesmeye mahsus makineler, Linoleum vb. imalatında mensucat vb. pasta kaplama makineleri bu segmentin alt başlıklarını oluşturuyor. En yüksek ihracat rakamının olduğu bu kalemde 2019 yılında Türk Makine üreticileri 642.854.149 Dolar gibi bir ihracat rakamını yakaladığı görülüyor. 2020 yılında ise ihracat bir önceki yıla göre %15 oranında düşerek 554.008.374 Dolar olarak dikkat çekiyor. Yıkama makinelerinde her yıl Türk üretimi makinelerinde etkisi ile düşüş eğliminde olan İthal makineler 2020 yılını %63’lük müthiş bir artışla 219.166.070 Dolarla tamamlamış durumda. 8451 GTİP numaralı makinelerin 2019 yılında ithalatı 139.342.514 Dolar seviyelerinde gerçekleşmişti
GTİP’te sıralanmış son ürün grubunu temsil eden 8452 numaralı kalemde ise tekstil makineleri ve ekipmanları, mobilyaları, iğneleri ve aksamlar yer alıyor. Bu numarada da 2019 yılında 43.058.447 Dolar olan ihracat rakamının, 2020’nin aynı döneminde %30 luk bir düşüşle 30.717.436 Dolara gerilediği vurgulanıyor. İhracat düşerken ithalatımızın arttığı bu kalemde 2019 yılı 96.913.583 Dolar olarak gerçekleştirilen ithalat %25 lik artış ile 2020 yılında 121.021.872 Dolar olarak gerçekleşti.
