Denizli Yatırım Teşviklerinden Payını Alamadı

Tekstil ve hazır giyim sektöründe yüzyıllara dayanan geçmişi ile birçok ilke imza atan Denizli, günümüzde Türk tekstil sektörünün önemli firmalarına ev sahipliği yapıyor. Denizli, çevresinde yer alan illerin gelişiminden farklı olarak turizmle değil, tekstil sektöründeki yatırımların gücüyle büyümesini sürdürüyor. Özellikle bornoz, sabahlık, havlu, çarşaf nevresim gibi ürünler konusunda uzmanlaşan, bölge üreticileri ülke ekonomisine de önemli katkılar sunuyor. Bölgesel gelişmişlik, rekabetçi stratejiler, sosyo ekonomik göstergeler bakımından diğer illere göre farklı bir profil çizen Denizli’de, il genelindeki toplam ihracatın yüzde 86’sını tekstil ve hazır giyim ürünleri oluşturuyor. 2013 yılının ilk çeyreğinde tüm sektörler baz alındığında 504,853,405 dolar ihracat yapan il, geçen yılın aynı dönemine göre genel ihracatını da yüzde 25 artırarak dış satımını en fazla yükselten ikinci il oldu.

Mart 2013’te tekstil ve hammaddeleri sektöründe 20,811,471 dolar ihracat rakamına ulaşan Denizli’de, hazırgiyim ve konfeksiyon ihracat rakamı ise 92,851,811 dolar şeklinde oluştu. Denizli ilinin ihracat rakamlarına baktığımızda ise sektörel olarak diğer ürün grupları içerisinde en fazla ihracat rakamının tekstil ve konfeksiyon alanında olduğu görülüyor. Ocak-Mart 2013 döneminde 340,865,000 dolar olan tekstil ve konfeksiyon ihracatının, toplam ihracat sektöründen aldığı pay yüzde 67,5 olarak açıklanıyor. Denizli ihracat rakamlarının yıllık oranda yaklaşık yüzde 39,9’unu oluşturan bornoz-sabahlık, havlu- mutfak bezleri ve çarşaf-nevresim ise bölgenin en önemli dış satış kalemleri arasında bulunuyor.

Diğer yönden Türkiye’nin en fazla ihracat gerçekleştiren 8’inci ili olan Denizli’de tekstil ve konfeksiyon sektörü önemli geçim kaynağı olarak biliniyor. Bununla birlikte Denizli Organize Sanayi Bölgesi’nde sektörel olarak en çok arsa tahsisinin, tekstil sektörü üzerine olması ve tekstilin hammaddesi olan pamuğun yoğun miktarda bulunması bölgedeki ticari faaliyetlerin yoğunlaştığı sektörü gözler önüne seriyor. Ayrıca devletin Denizli’yi, Teşvik Kanunu kapsamında 2. Bölge olarak tanımlamasının bölge üreticileri açısından da sıkıntı yarattığı belirtiliyor.

Bölgeye Yakınlık Avantaj Sağlıyor

Denizli’nin pamuk yetiştirilen bir bölge olması, dolayısıyla hammaddeye yakınlık ildeki tekstil üreticileri için avantaj sağlıyor. Pamuklu üretim yapan firmalarda, kurulu dokuma kapasitesi ve büyük çoğunluğu pamuklu olan kumaş çeşidi sebebiyle ipliklerin satılması ve pazarlanması daha ucuza mal oluyor. Tekstilciler nakliye ve ulaşım gücü bakımından avantajlı konumda bulunuyor. Bütün bunların yanında pamuklu dokuma alanında tarihsel bir geçmişe sahip olan ilde, bu tür dokumaları gerçekleştirebilecek bilgi ve tecrübeye sahip çalışan bulmak daha kolay oluyor. Ayrıca yurtiçi ve yurtdışı pazar bölgeleri iyi derecede bilindiği için sektörde kolay iletişim kurulabiliyor. Ancak bu kadar olumlu etkenin yanında; üretimin tamamen hammadde olarak pamuğa bağlı olması, ileride pamuk fiyatlarında oluşabilecek dalgalanmalarla üretimin olumsuz etkilenmesi korkusu yaratıyor.

Denizli’deki konfeksiyon işletmelerinde ağırlıklı olarak çalışılan ürün grubu ev tekstilleri olarak dikkat çekiyor. Ev tekstilleri grubunda havlu ve bornoz üretimine ağırlık veren Denizli tekstilcileri, üretim kalitesini en üst seviyeye taşımaya devam ediyor. Sektörde dünya çapında adından söz ettiren markalar arasında olmayı arzulayan Denizli tekstil üreticileri, dış giyimde ise görülen alt yapı ve çalışanların eğitim seviyesi eksikliklerini artırarak nitelikli koleksiyon çalışmaları yapıyor.

Firmalar tarafından istihdam edilen işçi sayısı 21.769 olan Denizli Organize Sanayi Bölgesi’nde sanayi tesislerinin tam kapasite ile üretime geçmesi halinde bu sayı tahmininin 30.000 kişi olması bekleniyor. 182 firma ile toplam alan olarak 4,360,000 metrekare bölgede hizmet veren organize sanayi bölgesi, atık su arıtma tesisini de aktif olarak kullanıyor. Bölge, sanayi kuruluşlarından kaynaklanan evsel ve endüstriyel nitelikli suların arıtılarak Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği standartlarında deşarj ediyor. Kapasitesi günde 42.000 metreküp olan arıtma tesisinde, fiziksel, kimyasal, biyolojik arıtma üniteleri bulunuyor.

Teşvik Paketi Haksız Rekabet Yaratıyor

4 bölgeye ayrılan pakette 2012 yılında Denizli’nin 2.Bölgede yer alması tekstil üreticilerini zor duruma sokuyor. İkinci bölgede bulunan illerin kısıtlı teşvik aldıklarını belirten Denizli firmaları, yapı olarak birbirine benzeyen Gaziantep ve Kayseri’nin teşvik paketinde üçüncü bölgede olmasının iç piyasada haksız rekabete neden olduğunu belirtiyor. 2013 yılında teşvik kapsamına alınmayan Denizli tekstil üreticileri bu duruma, illerinin gelişmesinin önündeki engel olarak bakıyor. 2012 yılında 30’a yakın firmanın teşvik belgesi aldığı Denizli’de yatırımların modernizasyon üzerine olması dikkat çekiyor. Bunun yanında tevsi anlamında da ciddi yatırımlar görülüyor. 5 firmanın tevsi yatırımı yaptığı ilde, bu tutarın yaklaşık 20 milyon TL olduğu görülüyor.